Ký tự X Y Z trên máy CNC là gì?

Trong máy công cụ CNC, mỗi trục chuyển động được trang bị một động cơ Servo thay thế cho cơ cấu tay quay trên máy gia công cơ. Một trục chuyển động được xác định như, chuyển động tương đối giữa công cụ cắt và phôi khi gia công. Các trục chính của chuyển động được gọi là các trục X, Y và Z và tạo thành máy công cụ theo hệ tọa độ XYZ. 

Ký tự X Y Z trên máy CNC là các giá trị này cho biết vị trí của dụng cụ cắt theo ba chiều: Chiều X cho chiều ngang, Y cho chiều dọc và Z cho chiều sâu.

Ý nghĩa các ký tự X Y Z trên máy CNC

• X - LINEAR X-AXIS MOTION

Ký tự X được sử dụng để chỉ định chuyển động để tịnh tiến cho trục X. Nó chỉ định vị trí hoặc khoảng cách dọc theo trục X. Đơn vị đo được tính bằng hệ inch hoặc mm với bốn cấp tốc độ để di chuyển. Nó được theo sau bởi một số được ký bằng inch hoặc số liệu. Nếu không có dấu thập phân nào được nhập, chữ số cuối cùng được hệ điều hành CNC mặc định là 1/10000 inch hoặc 1/1000 mm.

Bốn cấp tốc độ để di chuyển trục X_Y_Z

• Y - LINEAR Y-AXIS MOTION:

Ký tự Y được sử dụng để chỉ định chuyển động cho trục Y. Nó chỉ định vị trí hoặc khoảng cách dọc theo trục Y. Đơn vị đo được tính bằng hệ inch hoặc mm với bốn cấp tốc độ để di chuyển. Nó được theo sau bởi một số được ký bằng inch hoặc số liệu. Nếu không có dấu thập phân nào được nhập, chữ số cuối cùng được hệ điều hành CNC mặc định là 1/10000 inch hoặc 1/1000 mm.

• Z - LINEAR Z-AXIS MOTION:

Ký tự Z được sử dụng để chỉ định chuyển động cho trục Z. Nó chỉ định vị trí hoặc khoảng cách dọc theo trục Z. Đơn vị đo được tính bằng hệ inch hoặc mm với bốn cấp tốc độ để di chuyển. Nó được theo sau bởi một số được ký bằng inch hoặc số liệu. Nếu không có dấu thập phân nào được nhập, chữ số cuối cùng được hệ điều hành CNC mặc định là 1/10000 inch hoặc 1/1000 mm.

Cấu hình máy công cụ 2 trục

Nếu máy công cụ có thể điều khiển đồng thời dụng cụ cắt dọc theo hai trục, thì nó được phân loại như một máy 2 trục. Hai trục này sẽ được kiểm soát song song và độc lập dọc theo trục thứ ba. Điều đó có nghĩa là công cụ máy, đã điều khiển dụng cụ cắt di chuyển dọc theo chiều chuyển động độc lập được chỉ định dọc theo trục thứ ba. Mặt phẳng điều khiển trục Z là song song với mặt phẳng XY.

Chuyển động của một công cụ máy CNC điển hình

Cấu hình máy công cụ 2,5 trục

Với cấu hình máy công cụ 2,5 trục máy có thể điều khiển để trục Z nghiêng theo mặt phẳng.

Các trục XYZ trên máy công cụ 2,5 trục.

Cấu hình máy công cụ 3 trục và nhiều trục

Với cấu hình máy công cụ 3 trục, máy có thể điều khiển dọc theo 3 trục (X, Y và Z) đồng thời cùng lúc.

Máy công cụ 3 trục

Nếu trục của máy công cụ thay đổi theo hướng chuyển động của máy trong không gian 3 chiều, 3 trục máy được kết hợp với các trục xoay theo hệ tọa độ XYZ thì sẽ trở thành máy nhiều trục (4, 5 hoặc 6 trục).

Máy công cụ nhiều trục

Kết luận

Bài viết này nhằm mục địch giải thích ý nghĩa Ký tự X Y Z trên máy CNC là gì. Qua bài viết này, mong rằng sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về nguyên lý hoạt động của các trục X Y Z trong máy CNC.

Tham khảo các khóa học lập trình và vận hành máy CNC tại TechK:

✨ Khóa học Lập trình và Vận hành máy phay CNC

✨ Khóa học Lập trình và Vận hành máy tiện CNC

✨ Khóa học MasterCAM 2D - Lập trình gia công phay CNC

✨ Khóa học MasterCAM 3D - Lập trình gia công phay CNC

✨ Khóa học MasterCAM - Lập trình gia công tiện CNC

TRỊNH TẤN VINH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO VÀ CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ TECHK